Przywileje i odznaczenia dla krwiodawców

Przywileje dla krwiodawców obejmują:

• Tytuł „Honorowego Dawcy Krwi”.
• Zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew oraz w dniu następnym.
• Zwolnienie na czas rejestracji i badania lekarskiego jeżeli nie zostanie zakwalifikowany do oddania krwi.
• Wykonywane przy każdym oddaniu krwi badania wirusologiczne, serologiczne i hematologiczne.
• Zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy.
• Usprawiedliwienie na czas okresowego badania lekarskiego na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Przywileje krwiodawców

PRAWA I PRZYWILEJE HONOROWYCH DAWCÓW KRWI

(wyciąg z aktów prawnych – stan prawny 11.10.2016 r.)

1. PODSTAWOWE POJĘCIA I UPRAWNIENIA ZWIĄZANE Z ULGAMI I PRZYWILEJAMI DLA HONOROWYCH DAWCÓW KRWI OKREŚLA USTAWA Z DNIA 22 SIERPNIA 1997 R. O PUBLICZNEJ SŁUŻBIE KRWI

Zgodnie z nią:

„Krwiodawstwo jest oparte na zasadzie dobrowolnego i bezpłatnego oddawania krwi i jej składników”. (art. 3 ust. 1)

Ustawa definiuje pojęcia „dawcy krwi” i „honorowego dawcy krwi” oraz określa zasady przyznawania tytułu „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” i odznaki  „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”.

„Dawca krwi – osobę, która oddała krew lub jej składniki do celów innych niż badania diagnostyczne” (art. 5 ust. 3).

„Dawcy krwi przysługuje tytuł “Honorowy Dawca Krwi””. (art. 6 ust. 1)

„Honorowy Dawca Krwi otrzymuje legitymację “Honorowego Dawcy Krwi” wydaną przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi, w której dawca krwi oddał krew lub jej składniki” (art. 6 ust. 2)

Dawcy krwi:

kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,

mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników – przysługuje tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” i brązowa odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia”.

Dawcy krwi:

kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,

mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników – przysługuje tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” i srebrna odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia”.

Dawcy krwi:

kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,

mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników – przysługuje tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” i złota odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia”. (art. 6 ust. 3)

„Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi, który oddał co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, mogą być nadawane ordery i odznaczenia oraz odznaka “Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu“. (art. 7 ust. 1)

1. UPRAWNIENIA I PRZYWILEJE WYNIKAJĄCE Z USTAWY Z DNIA 22 SIERPNIA 1997 R. O PUBLICZNEJ SŁUŻBIE KRWI

„Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach;

zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy;

zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze

kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi;

posiłek regeneracyjny”. (art. 9 ust. 1)

III.  UPRAWNIENIA I PRZYWILEJE WYNIKAJĄCE Z USTAWY Z DNIA 27 SIERPNIA 2004 R. O ŚWIADCZENIACH OPIEKI ZDROWOTNEJ FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH

„1. Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o refundacji, zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

o którym mowa w art. 37 ustawy o refundacji, w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy,

leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub “Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów – na podstawie recepty wystawionej przez osobę uprawnioną w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o refundacji.

Osoba przedstawiająca receptę do realizacji jest obowiązana do okazania dokumentu, o którym mowa w ust. 1”. (art. 43)

„1. Osoby, o których mowa w art. 43 ust. 1 (“Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” lub “Zasłużony Dawca Przeszczepu” – przyp.), inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.

Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących, o której mowa w art. 20 ust. 2.

Świadczeniodawca udziela świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w ust. 1 i 2, w dniu zgłoszenia.

W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

W miejscach rejestracji pacjentów do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, w miejscach udzielania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej oraz w aptekach, odpowiednio świadczeniodawca albo kierownik apteki uwidacznia pisemną informację o uprawnieniach określonych w ust. 1 – 4.

Przepisy ust. 2 – 4 stosuje się do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych poza kolejnością na podstawie art. 24a – 24c”. (art. 47 c)

1. UPRAWNIENIA I PRZYWILEJE WYNIKAJĄCE Z USTAWY Z DNIA 26 LIPCA 1991 R. O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH

„Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot:… 9. darowizn przekazanych na cele:

… c) krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. Nr 106, poz. 681, z późn. zm.), w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew określonego przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy

– w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu; …” (art. 26 ust. 1. pkt 9 lit c)

1. DODATKOWO, W ZALEŻNOŚCI OD ROZWIĄZAŃ PRZYJĘTYCH W PRZEPISACH PRAWA MIEJSCOWEGO, HONOROWYM DAWCOM KRWI, ZASŁUŻONYM HONOROWYM DAWCOM KRWI LUB HONOROWYM DAWCOM KRWI – ZASŁUŻONYM DLA ZDROWIA NARODU, MOGĄ PRZYSŁUGIWAĆ ULGI LUB ZWOLNIENIA OD OPŁAT W KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ.

ODZNACZENIA

Odznaka “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”

Dawcy krwi:

1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,

2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników

– przysługuje tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” i brązowa odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia”.

Dawcy krwi:
1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” i srebrna odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia”.

Dawcy krwi:
1) kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
2) mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” i złota odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia”.

Odznaki, o których mowa powyżej wraz z legitymacją “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”, wydaje Polski Czerwony Krzyż, na podstawie danych przekazanych przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi, w której dawca krwi oddał krew lub jej składniki o objętości uprawniającej do nadania tej odznaki. O wydaniu odznaki wraz z legitymacją Polski Czerwony Krzyż zawiadamia jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi, która przekazała dane, będące podstawą jej nadania. Przekazanie danych przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi do Polskiego Czerwonego Krzyża wymaga zgody dawcy krwi wyrażonej w formie pisemnej. Polski Czerwony Krzyż, w ramach realizacji zadania prowadzi centralną ewidencję wydanych odznak i legitymacji oraz ich duplikatów. Wydatki związane z wydawaniem odznak honorowych i legitymacji są pokrywane z budżetu państwa, z części będącej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia, w formie dotacji celowej dla Polskiego Czerwonego Krzyża. Sposób zdobycie odznaki opisałem w osobnym artykule na: https://krwiodawcy.org/odznaki-zasluzony-honorowy-dawca-krwi

Legitymacje “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” powinny zawierać następujące dane

1) imię i nazwisko dawcy krwi;

2) numer PESEL, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL – serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość dawcy krwi (po wejściu rozporządzenia wydanego do znowelizowanej ustawy);

3) nazwę i adres jednostki wystawiającej legitymację;

4) oznaczenie stopnia odznaki

Legitymacje ZHDK są ważne wyłącznie z dokumentem stwierdzającym tożsamość.

Opis odznaki:
– Złota odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” – ma kształt rozety o średnicy 27 mm w kolorze złotym; wokół jej krawędzi jest umieszczonych pięć czerwonych serc; w środku, na okrągłej białej tarczy symbol Czerwonego Krzyża; w otoku złoconym napis w kolorze złotym “HONOROWY DAWCA KRWI PCK”; rozeta zawieszona jest na zawieszce o wymiarach 24 × 5 mm z umieszczonym na czerwonym tle napisem w kolorze złotym “ZASŁUŻONY”.
– Srebrna odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” – ma kształt rozety o średnicy 25 mm w kolorze białym; wokół jej krawędzi umieszczone są cztery czerwone krople; w środku, na okrągłej białej tarczy symbol Czerwonego Krzyża; w otoku napis w złotym kolorze “HONOROWY DAWCA KRWI PCK”; rozeta zawieszona jest na zawieszce o wymiarach 24 × 5 mm z umieszczonym na czerwonym tle napisem w kolorze złotym “ZASŁUŻONY”.
– Brązowa odznaka honorowa “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” – ma kształt stylizowanego krzyża o wymiarach 20 × 20 mm w kolorze czerwonym w obramowaniu w kolorze złotym; w środku krzyża, na tle ośmiokąta w kolorze złotym, umieszczona jest biała okrągła tarcza z symbolem Czerwonego Krzyża i napisem w kolorze złotym “HONOROWY DAWCA KRWI PCK”; krzyż zawieszony jest na zawieszce o wymiarach 24 × 5 mm z umieszczonym na czerwonym tle napisem w kolorze złotym “ZASŁUŻONY”.

Odznaka “Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”

Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi, który oddał co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, mogą być nadawane ordery i odznaczenia oraz odznaka “Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”. Wraz z odznaką wydaje się legitymację.

Odznakę “Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” nadaje minister właściwy do spraw zdrowia na wniosek:

1) kierownika jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi, w której dawca krwi oddał krew lub jej składniki o objętości uprawniającej do nadania odznaki;

2) organów ogólnopolskich stowarzyszeń honorowych dawców krwi.

Wniosek o nadanie odznaki zawiera:

1) dane dawcy krwi:

1. a) imię i nazwisko,
2. b) numer PESEL, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL – serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość,
3. c) adres miejsca zamieszkania i adres do korespondencji;

2) informację o objętości pobranej od dawcy krwi lub równoważnej ilości jej składników.

Kryształowe Serce

Ustanowione dnia 27 listopada 1986 r. uchwałą Prezydium Zarządu Głównego PCK jako najwyższe odznaczenie organizacyjne. Wyróżnienie “Kryształowe Serce” (w formie stylizowanego serca) może być przyznane za wybitne zasługi w rozwoju Ruchu Honorowego Krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża. Mogą je otrzymać osoby fizyczne, które:

prowadzą systematyczną, aktywną działalność propagandową w PCK i posiadają:- krwiodawcy odznakę Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi I stopnia lub równoważną z jej odznakę ZHDK w rozumieniu rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 października 2006 r i 15 lat udokumentowanego członkostwa zwyczajnego w PCK- pozostali działacze 25 lat udokumentowanego członkostwa zwyczajnego w PCK

w sposób konkretny przyczyniły się do realizacji zadań czerwonokrzyskich a w szczególności do rozwoju honorowego krwiodawstwa.

Odznaka honorowa “Za zasługi dla ochrony zdrowia”

Odznaka honorowa “Za zasługi dla ochrony zdrowia” – jednostopniowe odznaczenie cywilne nadawane przez Ministra Zdrowia. Nie jest to standardowe odznaczenie dla honorowych dawców krwi. Jest niewiele osób, które mogą się poszczycić takim wyróżnieniem. Odznakę nadaje się dawcom krwi w uznaniu ich wybitnych osiągnięć w zakresie propagowania krwiodawstwa a przez to ochrony zdrowia ludności.

Krzyż Zasługi (Brązowy, Srebrny, Złoty)

Ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawą z dnia 23 czerwca 1923 r. Krzyż Zasługi jest nagrodą dla osób, które położyły zasługi ‘dla Państwa lub obywateli spełniając czyny przekraczające zakres ich zwykłych obowiązków, a przynoszące znaczną korzyść Państwu lub obywatelom. Krzyż Zasługi może być nadany także za: ofiarną działalność publiczną, ofiarne niesienie pomocy oraz działalność charytatywną.

Krzyż Zasługi dzieli się na trzy stopnie:
I stopień – Złoty Krzyż Zasługi,
II stopień – Srebrny Krzyż Zasługi,
III stopień – Brązowy Krzyż Zasługi

Krzyż Zasługi tego samego stopnia może być nadany tej samej osobie dwukrotnie. Przed nadaniem Krzyża Zasługi wyższego stopnia powinny upłynąć co najmniej 3 lata; odstępstwo od tej zasady jest dopuszczalne wyjątkowo.